Uyanmadan Bir Saniye Önce Nar Etrafında Uçan Arının Sebep Olduğu Rüya Adlı Eser

Salvador Dali  “Uyanmadan Bir Saniye Önce Nar Etrafında Uçan Arının Sebep Olduğu Rüya” adlı eseri 1944 yılında Amerika da resmetmiştir. Eserin diğer adı “Bir Narın Etrafında Uçan Arının Sebep Olduğu Rüyadan Bir Saniye Öncesi” ‘dir. Salvador Dali’nin diğer eserleri…

Bu yazımızda Dali’nin resmindeki figürlerin anlamlarını açıklamaya çalışacağız. Salvador Dali’nin kullandığı figürler bir rüya betimlemesi olup “Uyanmadan bir saniye önce nar etrafında uçan arının sebep olduğu rüya”‘ ismi de buradan gelmektedir.

Uyanmadan Bir Saniye Önce Nar Etrafında Uçan Arının Sebep Olduğu Rüya

Psikoanalizin Gala Dali’ye etkisi

Salvador Dali, Freud’un psikoanalitik kuramından ilham alan (1) (2) bir gerçeküstücüdür. Dali gençliğini ve yirmili yaşlarını Freud’un bilinçaltı ile ilgili çalışmalarını okuyarak geçirmiştir. Salvador Dali bu konuya inanılmaz derecede takıntılıdır.

Galarina’nın rüyası

Freud’un rüyalarımızın gerçeklerimizin bir simgesi olduğunu söylemini hatırlayarak, Gala Dali’nin bu resmi” Uyanmadan Bir Saniye Önce Nar Etrafında Uçan Arının Sebep Olduğu Rüya” eşi Galarina’yı tam rüyasından uyanacağı zamanı simgeleyerek resmetmiştir.

Salvador Dali’nin Rüya Betimlemesi

Sağ taraftaki kayalıklar Gala Dali’nin bir çok eserinde resmettiği Portlligat limanı manzarasını çağrıştırmaktadır. Galarina suyun üzerinde yüzen bir kaya parçasına uzanmış ve uyuklar haldedir.

Rüya imgeleri

Arka planda bulunan nar, balık, tüfek ve kaplanlar rüyamızın ana imgeleridir. Flamingo bacaklı ve sırtında dikilitaş taşıyan fil tablomuzda üstte yerini almıştır ve Gala Dali tüm rüya temalı eserlerinde bu imgeyi kullanmaktadır.

Rüyanın nedeni ve anlamı neydi?

Galarina’yı rüyada uyandıran imge

Nar ve uçan arı; Galarina’nın rüyayı görme nedenidir. Galarina’nın yakınında bulunan küçük nar gerçektir. Büyük nar ise temamız da rüyamızda ki küçük narı simgelemektedir. Rüya imgemizden olan tüfek Galarina’yı rüyadan uyandırmaktadır. 

Galarina’yı gerçekte uyandıran nesne

Bu metaforik simge aslında arının vızıltısını betimlemektedir. Gerçekte rüyadan uyandıran neden narın etrafında uçan arının vızıltısıdır. Ve arı nar için gelmiştir. Ancak Galarina kendisine gelen bu uyanma dürtüsünü imgesel dünyasında tüfek olarak algılamaktadır. Ayın hala aydınlık bir havada betimlenmesi ise uyanma vaktinin gün doğumu öncesi olduğunu bize anlatmaktadır.

Simgelerin geleneksel anlamı

Resimde görünen nar akdeniz kültürünün bir simgesi olarak Portlilagat’ta ki evlerinin bahçesine dikmiş olduğu nar ağaçlarını simgeler. Ancak normalde nar hristiyanlıkta ki doğurganlık ve sonsuz yaşamı simgelemektedir. Salvador Dali’nin eserlerine baktığımızda bu hristiyanlık betimlemelerini de kullandığını görürüz. 

Simgelerin rüyadaki anlamı

Kırmızı olan bir iskorpit balığıdır. Balık narı, kaplanler ve tüfek ise arıyı simgelemektedirler. Nar arıyı kendine çekmiştir. Balıkta kaplanı kendisine çekmeye çalışmaktadır. Galarina bilinçdışı varlığında uyanmasına neden olan nesneleri rüyasında bu şekilde imgelemiştir.